Nederlandse Overheid onteigent Nijmeegse chipmaker Nexperia

In dit artikel:

Nexperia, de Nijmegense chipfabrikant die naast ASML en NXP tot de Nederlandse top van de sector wordt gerekend, is recent onder directe overheidscontrole geplaatst. Tot 30 september was het bedrijf volledig eigendom van het Chinese Wingtech, maar door een recente uitbreiding van de Amerikaanse exportregels — waarbij dochterbedrijven voor minstens 50% in handen van op de Amerikaanse ‘entities list’ staande bedrijven ook onder de beperkingen vallen — is Nexperia feitelijk aan die verboden blootgesteld. Dat betekent dat het bedrijf geen Amerikaanse technologie meer mag gebruiken voor chipproductie, met grote gevolgen voor productiecapaciteit en de aan de regio gekoppelde toeleveringsketen.

De Nederlandse regering heeft daarom, met teruggrijpen op een wet uit 1952, het bestuur van Nexperia overgenomen en de oude eigenaar en directie uit de organisatie gezet. De beweegredenen zijn deels nationaal veiligheidsbelang: er bestaat vrees dat kritische chipkennis en technologie naar China zou lekken, wat de positie van de VS en de EU op de chipmarkt kan verzwakken. Wingtech reageert furieus en spreekt van een machtsovername; ook is nog onduidelijk hoe China op de ingreep zal reageren.

Praktische gevolgen zijn groot: Nexperia heeft wereldwijd circa 12.500 medewerkers en veel van zijn chips worden in Europese fabrieken gebruikt. Vooral de werkgelegenheid rond Nijmegen en de continuïteit van leveringen lopen risico. Ook lokale sponsorrelaties — zoals het contract met voetbalclub NEC, dat al worstelt met financiële tekorten — staan op de tocht. Eerder, in november 2022, moest Wingtech onder Britse druk al aandelen in een Britse chipmaker afstoten, wat aangeeft dat westerse landen steeds scherper optreden tegen Chinese investeringen in de chipindustrie.